Tahıl muahedesinin sona erdirilmesi kararına ait bir biri gerisine reaksiyon ve açıklamalar gelmeye başladı.
Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, mevzuyla ilgili açıklamasında, “Birleşmiş Milletler ve Türkiye’nin eforlarına karşın Rusya’nın Karadeniz Tahıl Teşebbüsünü bitirmeye yönelik hareketini kuvvetle kınıyorum” sözünü kullandı.
AB’nin, dünyada güç durumda olanlar için besin güvenliğini sağlamak üzere çalıştığını belirten von der Leyen, AB tarafından daha evvel oluşturulan kara temaslarıyla besin eserlerinin Ukrayna’dan taşınmaya devam edeceğini kaydetti.
Almanya ve Avusturya’dan çağrı
Hükümet Sözcü Yardımcısı Christiane Hoffmann, Berlin’de yaptığı açıklamada, Rusya’nın tahıl koridoru mutabakatını uzatmasını ve mevcut uyuşmazlığı fakir insanların sırtından yürütmemesini istediklerini belirtti.
Hoffmann, bu cins mutabakatların kısa müddetle hudutlu kalmamasının ve Ukrayna’nın uzun vadede tahıl ihraç etmesine müsaade verilmesinin gerekliliğini vurguladı.
Almanya Besin ve Tarım Bakanı Cem Özdemir de “Açlığın bir silah olarak kullanılmasına son verilmeli. (Rusya Devlet Başkanı) Vladimir Putin’in, müthiş savaş çığırtkanlığı için bu dünyadaki fakirlerin en fakiri rehin alınıyor” sözünü kullandı.
“Darboğaz yok”
Çiftçiler Birliği de mutabakatın durdurulmasının akabinde şu an için Almanya ve Avrupa pazarlarında rastgele bir darboğaz görmediklerini açıkladı.
Alman medyasına konuşan Birlik yetkilisi Udo Hemmerling, “Tahıl, yağlı tohumlar ve gübrelerde uzun bir kesinti olursa, global tarım ticaretinde tekrar arz darboğazları ve fiyat artışları olabilir lakin Orta Avrupa’da, mahallî hasat mevcut olduğu için rastgele bir darboğaz beklemiyoruz” dedi.
Diğer yandan Avusturya Dışişleri Bakanlığı, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’na ait Twitter’dan “gıda silah değildir” etiketiyle paylaşımda bulundu.
Paylaşımda, “Rusya’yı Karadeniz Tahıl Teşebbüsü’nün uzatılmasını acil kabul etmeye çağırıyoruz. Bu global besin güvenliği için çok kıymetli. Ayrıyeten gereksinim sahiplerine de milyonlarca ton tahıl ve tohum sağlıyor” sözüne yer verildi.
ABD: Muahedenin durdurulması zalimlik
ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield de, hususla ilgili açıklamada bulunarak Rusya’nın Karadeniz Tahıl Koridoru Muahedesi’ni durdurmasını “zalimlik” olarak nitelendirdi.
Dünya Besin Programı’na nazaran 345 milyondan fazla kişinin besin güvensizliğiyle çaba ettiğine dikkati çeken Thomas-Greenfield, Rusya’nın Ukrayna savaşının bilhassa Orta Doğu ve Afrika’da milyonlarca ek kişiyi açlık sonuna ittiğini söyledi.
Thomas-Greenfield, Rusya’nın muahedeyi askıya alarak dünyadaki “mağdurlara” bir darbe daha vurduğunu belirterek, “Bu zalimliktir” dedi.
BM ve Türkiye’nin öncülüğünde sağlanan tahıl muahedesinin bir “umut ışığı” teşkil ettiğini ve global besin pazarına istikrar getirdiğini tabir eden Thomas-Greenfield, “Rusya tüm bu ilerlemeyi çöpe attı. Rusya siyasi oyunlar oynarken, beşerler açı çekecek” diye konuştu.
ABD temsilcisi, tek bir ülkenin “insanlığı rehin” aldığını aktararak, tüm üye ülkelerin Rusya’ya kararını değiştirme ve tekrar muahedeyi uzatma, genişletme ve uygulama için müzakere masasına dönme daveti yapması gerektiğinin altını çizdi.
Rusya’dan açıklama
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, 17 Temmuz’a kadar uzatılan Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’na ait yaptığı açıklamada, “Tahıl koridoru muahedesi fiilen son buldu, durduruldu. Rusya, ilgili kaideler uygulanır uygulanmaz derhal tahıl muahedesine geri dönecek. Mutabakatın Rusya ile ilgili kısmı yerine getirilmedi” sözünü kullanmıştı.
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısının global besin fiyatları üzerindeki tesirini azaltmak için Birleşmiş Milletler (BM), Rusya, Türkiye ve Ukrayna, 22 Temmuz 2022’de İstanbul’da düzenlenen merasimle Karadeniz Tahıl Koridoru Mutabakatı’nı imzalamıştı.